“Yerli ve millî” söz öbeği ve bağlacının bağladığı, son zamanların en popüler iki kelimesinden oluşuyor. Türk Dil Kurumunun (TDK) internet sitesinden bir araştırma yapacak olursak ve bunu da konuyla alakalı tanım üzerinden sürdürürsek yerli,
“Yurt içinde yapılan veya bir yurdun kendine özgü niteliklerini taşıyan”
millî ise (ki doğrusu “milli” değildir);
“Milletle ilgili, millete özgü, ulusal”
şeklinde tanımlanıyor. Hemen belirtmek gerekir ki yerli ve millî söylemindeki millî kelimesi aslında Arapçadan dilimize girdiği için sanıldığı kadar yerli değil. Bu trajikomik yan, bahsi geçen bağlanmış iki kelimenin tek trajikomik yanı değil.
Globalleşmenin hüküm sürdüğü bir tarihsel an’da “yerli ve millî” olma iddiası; her yönden alkışlanacak bir cesaret örneği olsa da, dışa bağımlılığı ne yazık ki bu kadar artmış bir ülkenin başka bir çerçevede hayalperest yanını da göstermektedir.
Yerli ve millî araba, yerli ve millî whatsapp, yerli ve millî Türk tipi Başkanlık Sistemi, yerli ve millî uçak, yerli ve millî savunma sanayi, yerli ve millî vb., vs.
Rabia İşareti olarak bilinen baş parmağın elin ayasında diğer dört parmağın ise dik tutulduğu işareti bile Mısır’dan alıp yerli ve millî kıvamına sokmak için söylediğimiz sözleri hatırlarsak (Tek Vatan / Tek Devlet / Tek Millet / Tek Bayrak); her şeyi yerli ve millî kıvamına sokmaya çalıştığımız da değerlendirilebilir.
Kötü müdür?, yerli ve millî olmak, pek tabii ki değildir, hatta alkışlanası bir tavırdır; ancak bu tavır gerçek bir kararlılıkla yürütülmelidir. Tam gediğine koyulacak bir yorumla sözde değil de özde olmalıdır.
Yerli ve millî Whatsapp çalışmasının neticesi PTT Messenger olmamalıdır mesela ya da yerli ve millî arabanın motoru, donanımları yurtdışından getirilmemelidir. Yerli ve millî tarım söyleminin arkasından bilmem şu ülkeden mercimek, bilmem bu ülkeden pirinç çıkmamalıdır farzı misal.
Yerli ve millî prensibinde olan adamın cebinden elma logolu telefon çıkmamalı, giydiği montun üzerinde yazan marka yabancı olmamalıdır örneğin.
O yerli ve millî “messenger’da” kullanıcılar “tamam” yerine “ok” yazmamalıdır, bye dememelidir “hoşça kal’a” karşılık.
Özetle, yerli ve millî siyasi bir malzeme yapılamayacak toplumun tümünce benimsenmesi gereken “yerli ve millî” bir meseledir. Teknolojinin şahdamarımız kadar yakınımıza girdiği, globalleşmenin hakim olduğu bir an’da zor olanı başarmak hepimizin görevi değil de nedir?
Gökhan DAĞ (gokhandag.com)
iletisim@gokhandag.com
